اورفرز
اورفرز به عنوان مهم ترین بخش از ابزار های برقی برای برش، تراش کاری، پرداخت سطوح استفاده میشود. شما می توانید به عنوان یک استادکار ماهر از انواع فرز در زمینه های فلزات، سنگ تراشی، کاشی کاری و همچنین صنایع پلاستیکی و حتی چوبی استفاده نمایید. یکی از نکات مهم که هنگام خرید اورفرز باید به آن توجه داشته باشید، سرعت دستگاه است. یادتان باشد سرعت دستگاه شما با کیفیت و همچنین مدت زمان لازم برای انجام کار شما در ارتباطی مستقیم قرار دارد و باید از سرعتی مناسب با نوع فعالیت شما برخوردار باشد. سرعت چرخش دیسکها در برخی مینی فرزها از ۵۰۰۰ تا ۱۲۰۰۰ هزار است.
کاربرد اور فرز
حتما بارها و بارها لبه های میز های ناهار خوری یا لبه های میز های تحریر چوبی یا دسته مبلمان های چوبی را مشاهده کرده اید که با شکل های خاصی به صورت نیم گرد یا گرد ابزار خورده یا به شکل های جذاب دیگری درآمده است.
یا حتما به این فکر کرده اید که شیار لازم برای جای گرفتن شیشه های وسط میز و مبلمان به چه شکل ایجاد شده اند یا طرح هایی که روی پایه های میز و مبلمان و مصنوعات چوبی دیگر ایجاد شده اند با چه وسیله ایی انجام شده است؟! انجام این کارها همگی بوسیله اور فرز یا فرز نجاری انجام پذیر است و البته کار اور فرز به همین چند مورد منتهی نمیشود و در بسیاری از موارد دیگر کاربرد دارد.
در هنگام ساخت مصنوعات چوبی مانند میز و مبل و کتابخانه چوبی و ... از اتصالات چوبی استفاده میشود که تعداد این اتصالات بسیار زیاد و برای هر نوع فضایی یک اتصال مخصوص بکار برده میشود و برای ایجاد این اتصالات و درآرودن جای این اتصالات در بسیاری از موارد از اور فرز نجاری استفاده میکنند که میتوانند با تیغ های متنوعی که برای استفاده روی اور فرز وجود دارد شکل ها و فضاهای مختلفی را میتوان برای هر اتصال ایجاد نمود.
در سالهای اخیر با ورود مبلمان های ترکیبی چوب و رزین یا چوب و فلز باز هم استفاده از اور فرز نجاری بسیار بیشتر شده است و برای کنده کاری محل ریختن رزین یا فضای قرار گیری فلز میتوان از اور فرز استفاده نمود.
اگر بخواهیم توضیح دهیم که کار اور فرز چیست شاید نتوان به تمام مواردی که میتوان بوسیله اور فرز انجام داد اشاره کرد چون با توجه به خلاقیت نجار یا استاد کاری که از اور فرز استفاده میکند میتوان کارهای بسیار بیشتری را توسط این ابزار کارآمد انجام داد که به عنوان مثال میتوان برای گندگی اسلب یا الوارهای بسیار پهن و بزرگ که عرض آنها بیشتر از عرض رنده گندگی یا دستگاه گندگی است میتوان بوسیله اور فرز انجام داد و براحتی با ساخت یک شابلون یا گونیایی که اور فرز روی آن قرار میگیرد میتوان سطح اسلب یا تخته چوبی را صاف و کاملا مسطح کرد که برای سنباده زنی و رنگ اماده شود
یا برای هم تراز کردن با اندازه کردن دو یا چند قطعه چوبی با یکدیگر میتوان از اور فرز نجاری استفاده کرد و با استفاده از تیغ اور فرز های مناسب میتوان قطعات برش خورده توسط اره فلکه یا هر اره ی دیگری را با الگو و نمونه اولیه یکی کرد و به اندازه نهایی رس
انواع فرز نجاری ( انواع اور فرز نجاری)
اور فرز بنا بر نوع کار و حجم استفاده از آن در چندین مدل طراحی و تولید میشود که برای انجام کارهای سنگین تر از اور فرز های بزرگ و به همین ترتیب برای انجام کارهای ظریف تر و حجم کمتر از اور فرز های کوچک و اور فرز های مشتی میتوان استفاده کرد
اور فرزها را میتوان بر اساس چند مشخصه دسته بندی کرد که یکی از مهمترین آنها ماکنیزم و نحوه کارکرد کفی اور فرز است که حالت ها و مدلهای مختلفی برای آنها طراحی و ساخته شده است و دسته بندی اصلی دیگر بر اساس حجم دستگاه و توان موتور اورفرز است و دسته بندی آخر بر اساس سایز کولت و کارگیر تیغ اور فرز است که در اینجا به آنها اشاره خواهد شد
اور فرز بزرگ دو دسته
اور فرز متوسط و دو کاره
اور فرز مشتی
فرز نجاری های با ارتفاع قابل تنظیم
این نوع اور فرز های نجاری از معمول ترین انواع اور فرز است که در صنایع چوب و کارگاه های نجاری از انها استفاده میشود و تقریبا در هر کارگاه نجاری میتوان یکی از این اور فرز ها را دید و اصولا وقتی از فرز نجاری یا اور فرز نام میبریم این نوع اور فرزها در ذهن تصور میشود
اور فرز های نجاری ارتفاع متغیر در حجم و توان های مختلف و با سایز کولت های مختلف در بازار وجود دارند
اور فرز نجاری ترکیبی
این نوع اور فرز ها از ترکیب یک فرز نجاری ثابت و یک پایه اور فرز با ارتفاع متغیر تشکیل شده اند و میتوان با توجه به نوع استفاده از هریک از آنها استفاده کرد که برای استفاده در جایی که نیاز به اور فرز با ارتفاع قابل تنظیم است میتوان از پایه ارتفاع متغیر همراه با فرز ثابت استفاده کرد و برای استفاده در پانتوگراف یا میز فرز میتوان پایه متغیر را باز کرده و از فرز نجاری با پایه ثابت ان استفاده کرد.
تقریبا تمام برندها انواع اور فرز ها را تولید میکنند ولی برخی از برندها در تولید مدلهای خاصی بهتر عمل کرده اند و ویژگی های بیشتری در اور فرز های خاص خود قرار داده اند.
انواع اور فرز بر اساس سایز کولت اور فرز
فرز نجاری مانند دیگر فرز ها مانند فرز انگشتی و
فرز مینیاتوری از سایز کولت های مختلفی استفاده میکنند که معمول ترین سایزهای مورد استفاده در فرز های نجاری کولت سایز 6 ، 8 ، 10 و 12 میلیمتر است که با توجه به سایز کولت اورفرز باید تیغ اور را نیز بر اساس همین سایز انتخاب نمود و استفاده کرد.
در فرز نجاری های بزرگ و با حداکثر توان بیشتر از کولت های 12 ، 10 و در برخی موارد از کولت سایز 8 استفاده میکنند که هنگام خرید اور فرز باید به سایز کولت آن دقت نمود و سایز مناسب را با توجه به تیغ اور فرز انتخاب کرد.
در اور فرز های مشتی و کوچک تر بیشتر از کولت های سایز 6 و 8 استفاده میکنند و بیشتر برای کارهای ظریف تری که نیاز به کنترل بیشتری دارند از اور فرز های مشتی و اور فرز های کوچک استفاده میشود.
به فرز نجاری های مشتی کوچک ، لبه گیر یا اور فرز لبه گیر هم گفته میشود که برای ابزار زدن و با شکل دادن به لبه های میز های چوبی یا ام دی اف مورد استفاده قرار میگیرند.
نحوه کار با اور فرز
برای استفاده از اور فرز اولین و مهمترین بخش شروع کار انتخاب نوع تیغ اور فرز است که بنا به طرح مورد نظر که برای ابزار لبه میز و مبلمان است یا در وسط کار باید تیغ مناسب را انتخاب و روی اور فرز نصب کرد
آموزش کار با اور فرز نجاری
برای شروع کار با اور فرز نجاری ابتدا نحوه کار با با اور فرز را کاملا یاد بگیرید و برای امتحان کردن و بدست آوردن تجربه کافی ابتدا روی چوب یا ام دی اف های پرتی و بلااستفاده امتحان کنید و مهارت لازم برای کار با اور فرز را بدست آورید و بعد اقدام به کار روی قطعات و سازه های اصلی و حساس کنید.
آموزش کار با اور فرز
ابتدا نوع ابزار را با توجه به طرح مورد نظر یا نوع کار مورد نیاز انتخاب کنید. انواع تیغه اور فرز در بازار وجود دارند و تنوع بسیار بسیار گسترده ایی دارند و هرکدام برای منظور خاص یا طرح خاصی طراحی و ساخته شده اند.
در هنگام انتخاب تیغه اور فرز به چند نکته باید توجه نمایید که اولین مورد و مهمترین مورد سایز کولت تیغ اور فرز است که با فرز نجاری شما هماهنگ است یا خیر و با سایز کولت اور فرز شما همخوانی دارد یا خیر.
در برخی از اور فرز ها مانند اور فرز رونیکس کولت گیر طوری طراحی شده است که بتواند کولت های با سایزهای مختلف را روی آن نصب کنید تا نگرانی بابت انتخاب تیغ سایز درست نداشته باشید.
به هر روی انتخاب تیغ مناسب میتواند بخش عمده ایی از نحوه کار با اور فرز باشد. به دلیل تنوع بیش از حد این تیغ ها باید در ابتدا از چند نوع تیغ های اصلی استفاده کنید و بعد کم کم بنابر تجربه ایی که بدست می آورید میتوانید استفاده از انواع تیغ را گسترش دهید.
از مهمترین انواع تیغ های موجود در بازار و پراستفاده ترین انواع آنها میتوان به تیغه شیار زن برای اتصالات کام و زبانه یا ایجاد شیار برای اتصالات نیم نیم استفاده کرد و البته از این تیغ میتوان برای هم تراز کردن قطعات و لبه های کار نیز استفاده کرد.
تیغ اور فرز های شیار زن در سایزهای بسیار متنوعی وجود دارند و نسبت به نوع شیار مورد نیاز میتوان از تیغ های با طول متفاوت و یا قطر های متفاوت استفاده کرد.
یکی دیگر از انواع تیغ های مورد نیاز برای ساخت انواع سازه های چوبی تیغ لبه گیر یا تیغ منحنی پروفیل لبه است که در شکل های بسیار متنوع وجود دارند که برای از بین بردن لبه تیز میز و صندلی ها میتوان از آنها استفاده کرد که نمای بسیار زیبایی هم به میز و مبلمان میدهد.
تیغ های لبه گیر به طور معمول یا به صورت نیم گرد تو رفته است که یک شیار نیم گرد تو رفته در لبه میز ایجاد میکند. باید توجه داشته باشید که شکل خود تیغ اور فرز ممکن است شما را به اشتباه بی اندازد و هنگام انتخاب تیغ فرز نجاری دقت نمایید چون شکل ظاهری تیغ هایی که لبه های نیم گرد و منحنی بیرون آمده ایجاد میکنند شکل خود تیغه به صورت نیم گرد فرو رفته است و تیغه هایی که لبه های نیم گرد فرو رفته ایجاد میکنند بر خلاف شکل ظاهری آنها است که نیم کره و منحنی بیرون زده است.
یکی از پراستفاده ترین انواع تیغ اور فرز تیغه هایی است که دارای بلبرینگ هستند و میتوان با تیکه دادن یا حرکت دادن بلبرینگ بر روی شابلون لبه های کار را براحتی ابزار زد و یا قطعات را اندازه کرد.
در بازار انواع ست های تیغ اور فرز وجود دارند که میتوانید برای دسترسی به طرح ها و تیغه های مختلف همراه با اور فرز خود یک ست تیغ اور فرز نیز خریداری نمایید.
بعد از انتخاب تیغه مناسب باید محل کار اور فرز را مشخص کنید که دقیقا قصد انجام چه کاری را دارید که البته در مرحله قبل این مسئله مشخص شده است ولی در این مرحله برای کنترل حرکت و مهار اور فرز باید چاره ایی بی اندیشید.
در اقلام همراه هر اور فرز چندین مدل مختلف از گونیا و قرار های مختلف وجود دارد که میتوانید برای کنترل حرکت اور فرز از آنها استفاده نمایید.
حرکت دقیق اور فرز برروی خط برش یا محل شیار ممکن است نیاز به تجربه و مهارت بسیار زیادی داشته باشد ولی با وجود ابزارهای موجود و البته با ساختن قرار یا شابلون برای حرکت اور فرز میتوان براحتی بدون نیاز به مهارت زیادی فرز را کنترل کرد و روی خط و محل دلخواه کار برش یا ابزار زنی را انجام داد.
ساخت شابلون و یا قرار با توجه به محل کار و نوع کار انجام پذیرد و که از راحتترین این شابلون ها که میتواند یک تخته چوب صاف و بدون تاب یا لبه یک ام دی اف باشد تا شابلون های پیچیده تر برای ایجاد شیار یا کنده کاری هایی که با دست آزاد امکان پذیر نیست.
در سالهای اخیر برخی از شرکت ها با توجه به تکنولوژی های روز دنیا اور فرز هایی طراحی کرده اند که بدون نیاز به شابلون روی برچسب هایی که دستگاه توان پردازش و خواندن آنها را دارد حرکت میکند و بدون نیاز به مهارت زیادی شکلهای بسیار پیچیده را ابزار زد.
تعیین ارتفاع اور فرز
بعد از انجام دادن مراحل بالا الان نیاز است تا با توجه به عمق کنده کاری با ابزار زنی ارتفاع کار یا ارتفاع کفی اور فرز را تعیین و آن را در همان ارتفاع مشخص فیکس و ثابت نمایید.
برای تنظیم ارتفاع کار اور فرز برندها و شرکت های مختلف تمهیدات متفاوتی را اندیشیده اند و ممکن است در مارک های مختلف اور فرز تنظیم ارتفاع با دیگر برندها متفاوت باشد اما نکته مهم این است که حتی اگر دستگیره ها یا اهرم های تنظیم ارتفاع در مدلهای مختلف متفاوت باشد ولی مکانیزم کم و زیاد شدن ارتفاع در تمام مدلها کاملا یکسان بوده و از طریق دو محور عمودی در چپ و راست دستگاه انجام میشود.
در برخی مدلها برای رها سازی محور عمودی نیاز است تا دستگیره اصلی اور فرز را بچرخانید.
در برخی از مدلها ممکن است برای رها کردن محور عمودی نیاز باشد تا اهرم رها کردن محور عمودی را بکشید
در مدلهای دیگر ممکن است این کار توسط یک پیچ یا مهره در کنار دستگاه باشد.
بعد از رها سازی محور عمودی و شل کردن محور تنظیم ارتفاع نیاز است تا ارتفاع دقیق پایین آمدن تیغ اور فرز را تعیین و آن را در همان جا ثابت نمایید. که باز این مورد هم ممکن است در مدلهای مختلف متفاوت باشد.
در یکی از مدلهای اور فرز متابو تنظیم ارتفاع و میزان تغییرات ارتفاع تیغه توسط یک ساعت عقربه ایی با دقت بسیار بالا 0/1 میلی متر نمایش داده میشود
در مدلهای دیگر تغییرات ارتفاع بوسیله یک خط کش مدرج انجام میشود و با تغییر ارتفاع تیغه، نشانگر ارتفاع روی خط کش مدرج ارتفاع را نمایش میدهد.
تنظیم ارتفاع اور فرز فرز میتواند یکی از مهمترین قسمت های کار با اور فرز باشد چون میزان عمق شیار یا میزان عمق یک اتصال بسیار مهم و برای کیفیت نهایی کار از اهیمت زیادی برخوردار است. به عنوان مثال برای ایجاد شیار یک اتصال دم چلچله ایی اگر عمق کنده کاری زیاد باشد اتصال دم چلچله را ناهموار و با ارتفاع های ناموزون انجام میدهد.
اتصال تیغه اور فرز روی کولت اور فرز نجاری
نصب تیغ اور فرز معمولا در تمام مدلها شبیه به هم و با استفاده از یک آچار و قفل اسپیندل اور فرز قابل انجام است. به این ترتیب برای نصب تیغ اور فرز باید با دنباله تیغه را در دورن کولت یا تیغ گیر اور فرز قرار دهید و با یکدست قفل شفت یا قفل اسپیندل را به داخل فشار دهید و با دست دیگر بوسیله آچار مهمره روی کولت را محکم کنید.
همانطور که گفته شد در نحوه بستن تیغ روی کولت اور فرز ها تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند ولی قفل اسپیدنل یا مهره محکم کننده کولت در برخی از مدلها بسیار راحت تر و با ارگونومی بیشتر طراحی شده اند.
نکته بسیار مهم هنگام نصب تیغ روی اور فرز این است که حتما دقت نمایید که دستگاه از پریز برق بیرون باشد و به برق متصل نباشد چون دور اور فرز بسیار بالاست و اگر به صورت ناخواسته هنگام تعویض تیغ دستگاه روشن شده و خسارات جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد.
تنظیم سرعت چرخش اور فرز یا دیمر اور فرز
در بسیاری از مدلهای امروزی فرزهای نجاری قابلیت تنظیم سرعت وجود دارد که به وسیله آن میتوان سرعت چرخش تیغ اور فرز را با توجه به قطر تیغه و یا نوع چوب بر اساس سختی و نرمی چوب سرعت تیغ را تنظیم نمود تا به طورت ناخواسته سرعت بالای چرخش تیغ باعث سوختگی چوب و همچنین لبه های تیغه نشود.
شروع به کار
پس از توجه به تمام این موارد حال میتوانید دستگاه را برق متصل نمایید و شروع به کار کنید و لطفا لطفا لطفا موارد ایمنی را در استفاده از ابزارهای نجاری و از جمله اور فرز نجاری در نظر داشته باشید.
بهترین اور فرز نجاری
همانطور که همیشه در بیشتر مقاله ها دیگر نیز بیان کرده ایم بهترین اور فرز نجاری باید با توجه به نوع و حجم کار شما تعیین شود ولی اگر بخواهیم فارغ از نوع کار بر اساس برند و کیفیت ساخت و طول عمر، اور فرز مناسب و با کیفیت را به عنوان بهترین اور فرز نجاری معرفی نماییم باید از تولیدات و برندهای برتر آلمانی شروع کنیم که برندهایی همچون اور فرز متابو ، اور فرز آاگ و دیگر برندهای مطرح و درجه یک و از بهترین اور فرز های بازار میتوان به اور فرز ماکیتا ، اور فرز توسن ، اور فرز رونیکس و اور فرز هیوندای و دیگر برندهای معتبر و با کیفیت بازار اشاره کرد.
بیشتر بخوانید:
معرفی انواع ابزارک های مورد استفاده در فرز مینیاتوری